شهرداری مشهد، پیشتاز در عرصه مطالعات ارزش

به گزارش شهرآرانیوز؛ اولین میزگرد «مطالعات ارزش، ابزار قوی حل مسئله» به همت دفتر برنامه، بودجه و ارزیابی عملکرد شهرداری مشهد، روز سه شنبه هفدهم اسفند برگزار شد.

بحث درباره چالش‌ها و مسائل مرتبط با حوزه مطالعات ارزش، محور نخستین جلسه از سلسله نشست‌های تخصصی مسئله محوری بود که با حضور دکتر کامران امامی مدیرعامل شرکت مهندسین مشاور کریت کارا، مهندس سیدمهدی ذاکرالحسینی معاون اسبق وزیر مسکن و شهرسازی، دکتر سعید حسینقلی زاده مقدم شهردار منطقه ۹ و نیز جمعی از مدیران و کارشناسان حوزه‌های مختلف شهرداری مشهد و بخش خصوصی به میزبانی شهرداری این منطقه برگزار شد.

مطالعات ارزش؛ ترکیبی از هنر، مدیریت و مهندسی

مطالعات ارزش، ترکیبی از هنر، مدیریت و مهندسی است که پیاده سازی آن در ابعاد گوناگون باید در دستورکار قرار بگیرد. این موضوع، محور سخنان مدیرعامل شرکت کریت کارا در این نشست بود.

دکتر کامران امامی با تجربه راهبری بیش از ۱۴۰ مطالعه ارزش، ضمن تبیین نقش و وظایف متقابل مدیران ارشد، مشاوران و کارفرمایان در پروژه‌های شهری، گفت: مدیران ارشد در گام اول باید درک کنند که آموزش، برنامه ریزی نظام‌مند و فرهنگ سازی همگانی و فراسازمانی به گونه‌ای که یکایک افراد جامعه را مخاطب قرار دهد، سه ضلع مثلث کارآمد برای مدیریت شهری هستند.

وی افزود: وقتی قرار است در پروژه‌های شهری صرفه جویی‌های کلان انجام شود، این موضوع این قدر ارزش دارد که مشغله‌های روزمره مدیران و مشاوران پشت سر گذاشته شود و مسئولان بر مهندسی ارزش پروژه‌ها متمرکز باشند.

ضمن اینکه الزام همکاری با مشاور مهندسی ارزش در قرارداد‌های مشاوران طراح باید دیده شود، هزینه بازطراحی به مشاور مبنا پرداخت شود، کارشناسان خبره باید با دقت انتخاب شوند و برای انگیزه بخشی به کارشناسان، لازم است حتما موضوع‌های پاداش و ارتقای ایشان دیده شود.

این استاد دانشگاه ادامه داد: بزرگ‌ترین مشکل پروژه‌هایی که در کشور اجرا می‌شود، این است که زمان اجرا گاهی بسیار طولانی است و درنتیجه اقتصاد پروژه به کلی تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

در عرف دنیا برای ساخت سد، بیست سال مطالعات کارشناسی انجام می‌شود و درنهایت اجرای پروژه در بازه زمانی سه ساله صورت می‌گیرد، اما در کشور ما شاید حتی برعکس است. بخش مهمی از این چالش به علت مهندسی نبودن فضای ذهنی کارفرمایان است.

مهم این است که هرگز نباید به وضعیت کنونی قانع بود

مدیرعامل پیشین شرکت سرمایه گذاری مسکن شمال شرق در ادامه این نشست، با بیان اینکه مهندسی ارزش می‌تواند هزینه تمام شده پروژه را کاهش دهد، تصریح کرد: لازم است که همه مردم و شهروندان بدانند که به موازات اجرای موفقیت آمیز هر پروژه، در زمینه‌های گوناگون خلق ارزش صورت می‌گیرد؛ بنابراین باید از مفهوم کلان «مهندسی ارزش» حمایت کرد.

چون نفع آن متوجه همه کشور خواهد بود. از طرفی مجریان هم باید باور داشته باشند که می‌توان در جریان اجرای هر طرح بهبود پیدا کرد و ارتقا یافت، بهینه شد و پیشرفت کرد. مهم این است که هرگز نباید به وضع کنونی قانع بود.

مهندس ذاکرالحسینی با تأکید بر رعایت هماهنگی دقیق میان بخش آموزش و پیاده سازی مطالعات ارزش گفت: با رعایت سطح طرح‌ها می‌توان برای رشد شرکت‌های مشاور بومی دستورالعمل‌هایی تهیه کرد تا بتوان در آینده نزدیک شاهد رشد این شرکت‌ها در مطالعات ارزش باشیم.

مطالعات ارزش، ابزار قوی حل مسئله بوده و هست

مهندس سیدجواد طباطبایی قمشه، مدیر گروه سبد پروژه‌های شهری شهرداری مشهد، بیان کرد: مطالعات ارزش یکی از روش‌های قوی حل مسئله است که از هفتاد سال پیش تاکنون شروع، شده و توسعه بسیاری داشته است و به تبع آن در کشور عزیزمان هم این جریان فکری، باوجود تحریم‌های ظالمانه انجمن مهندسی ارزش آمریکا، خداراشکر رشد خوبی داشته است و در شهرداری مشهد نیز از سال ۱۳۸۵ تا امروز ۵۷ طرح در فرایند مطالعات ارزش قرار گرفته و اکنون نیز بهترین و کاربلدترین مشاوران ارزش کشور، با معاونت برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی قرارداد دارند.

وی افزود: با شناخت عمیقی که درنتیجه به کارگیری مستمر این تکنیک در شهرداری مشهد به دست آمده است، به مدیران شهری اعلام می‌کنیم در راستای حل مسائل شهری می‌توانیم این میز خبرگانی را در اختیارشان قرار دهیم و این اطمینان را نیز می‌توان تضمین کرد که در صورت به کارگیری مطالعات ارزش، در کمترین زمان نتیجه مطلوب حاصل شود.

شهرداری مشهد، پیشتاز در عرصه مهندسی ارزش

مجتبی دانشی، کارشناس مهندسی ارزش شهرداری مشهد، در این نشست با اشاره به پیشتازبودن شهرداری مشهد در پیاده سازی مطالعات ارزش، یادآور شد: در سال ۱۳۹۴ این سازمان از همایش ملی مهندسی ارزش و مدیریت هزینه مقام سوم کارفرمای نمونه کشوری در مطالعات ارزش را کسب کرده است.

درضمن با توجه به پایش انجام شده تا سال ۱۳۹۴، ۶۲ درصد از نتایج مطالعات ارزش طرح‌ها در شهرداری مشهد کاربردی شده است. نتیجه کاربردی شدن نتایج مطالعات ارزش که به همت کارکنان خدوم، مشاوران و پیمانکار دل سوز شهرداری انجام شده است، صرفه جویی ۷.۵ درصدی در هزینه‌های برآوردشده در طرح‌های مبنا بوده است. این کاهش هزینه در مقایسه با هزینه‌های مطالعات ارزش، نشان دهنده بازگشت سرمایه ۱۰۰ برای این نوع مطالعات در شهرداری مشهد بوده است.

ضرورت گسترش مطالعات ارزش

شهردار منطقه ۹ مشهد در انتهای این نشست بر ضرورت گسترش مطالعات ارزش به همه طرح‌های کلان شهری تأکید کرد. سعید حسینقلی زاده مقدم گفت: نباید مطالعات ارزش در نگاه کمی و ریالی منحصر باشد. زیرا این کارگروه‌های تخصصی می‌توانند بر بازدهی، کیفیت و ایمنی کار نیز بیفزایند.

تا زمانی که مهندسی ارزش به عنوان منطق مدیریتی در پروژه‌های کلان تعریف نشود، چالش‌ها به طور پراکنده وجود خواهد داشت. با اینکه راه زیادی تا دستیابی به بهترین نتیجه وجود دارد، همین امروز هم اظهارنظر‌های بسیاری از کارشناسان شهرداری مشهد درباره طرح‌های شهری حتی از بیان صاحب نظران دانشگاهی در این زمینه‌ها هم دقیق‌تر است. زیرا تجربه کاری، گران مایه‌ترین داشته برای هر کارشناس و مدیر شهری است.